Ойуур, тыа дьоҥҥо эрэ буолбакка, хамсыыр харамайга, тыынар тыыннаахха, айылҕаҕа барытыгар сүүнэ улахан суолталаах. 250 мөл. гааттан ордук иэннээх ойуурдаах дьон быһыытынан, сиртэн хостонор баайбытынан эрэ буолбакка, баай хара тыабытынан эмиэ киэн туттабыт.
Ойуурга үүнэр маһы оттук оҥостон, онон сылааспытын хааччынан, дьиэ-уот туттан баччаҕа тиийэн кэллэхпит. Билигин сорох улуустарбытыгар, куораттарбытыгар таас чох, гаас оттук тиийэн, хара тыа маһа, сүрүннээн, тутууга, тас дойдуларга эргиэҥҥэ туһаныллар буолла.
Ойуур суолтата муҥура суох. Кини биһигини салгынынан хааччыйар, араас үүнээйи, сир аһа үүнэригэр төрүөт буолар...
Бу күннэргэ РФ бэрэсидьиэнэ Д.Медведев, премьер Путин, быйылгы кураан сайын буолбут ыар содуллаах баһаардар кэннилэриттэн, нэһилиэнньэни, регионнар салайааччыларын кытта көрсүһэн, саҥа Ойуур Сокуонун (Лесной Кодекс) ылынар наадатын кэпсэттилэр. Ол курдук, «Парламентская газета» (10-16.2010) «...Медведев сказал, что строительство скоростной автодороги, часть которой предполагается проходить через Химкинский лес, должно приниматься с учетом не только экономических, но и экологических соображений. Необходимо провести слушания с учетом экспертных, общественных структур. Решение пока не принято... Глава государства потребовал предусмотреть механизм изъятия полномочий в сфере лесного хозяйства у регионов» диэн суруйда.
Оччотугар, регионнар бэйэлэрин сирдэригэр-уоттарыгар ойуурга, айылҕаҕа сыһыаннаах боппуруостары дьаһайаллара судаарыстыба баһылыгын сөбүлэҥиттэн тутулуктаах буоларыгар тиийэр.
Дьиҥинэн, урукку да өттүгэр ГЭС, тимир суол тутуллуулара туспа интэриэстээх тэрилтэлэртэн, үөһээҥҥи ыйыыттан-кэрдииттэн тутулуктаах буолан, олохтоох нэһилиэнньэ санаата-оноото болҕомтоҕо ылыллыбатын да кэриэтэ буолара. Эгэ кэлэн, аҕыйах ахсааннаах норуот ойуурун-тыатын, айылҕатын көмүскээн туруорсуутун ким истиэ баарай! Биллэрин курдук, билигин да тыабыт туох да кээмэйэ, учуота суох кэрдиллэ, уорулла турар. Бүлүү ГЭС-ин тутууттан, алмаас бырамыысыланнаһын тобоҕуттан, ракеталар тобохторо түһүүлэриттэн көмүскэнэ сатыыр, утарар туруорсуулар ууга тааһы бырахпыттыы туох да хоруйа суох кэриэтэ хаалбыттара. Билигин Бүлүү уута сүһүрэн олохтоох нэһилиэнньэ доруобуйата айгыраабыта, тыаҕа-өрүскэ булт-балык тохтообот буолбута биллибитэ ырааппыт дьыала. Халыматааҕы ГЭС уутун талбыттарынан аһан-сабан сир-дойду, кыыл-сүөл бөҕөтүн ууга ыыта олороллор. Ол эрэ буолуо дуо...
«Бу курдук аҥаардастыы «судаарыстыба, федерация туһугар» луоһунунан тумулуктанан, араас биэдэмистибэлэр олохтоох нэһилиэнньэни дьон баар диэн долгуйа да барбакка айылҕаны сууһаралларын саҥа ылыллыахтаах Ойуур Кодекса уодьуганныа дуо?» диэн эрэнэ күүтэбит. Баҕар, саҥа Кодекс олоххо киирдэҕинэ, олохтоох нэһилиэнньэ санаата учуоттанар буолуо.
Дьиҥинэн, дьон-сэргэ туруорустаҕына, «үөһэттэн билэн дьаһайбыттара буолуо, ону утаран туһа суох» диэн олорон хаалбакка, улаханнык турунан кииристэҕинэ, кыаллыбат туох да суох. Холобур, 1987 с. Камчаткатааҕы Елизовскай горисполкомун бэрэссэдээтэлэ Н.И. Сикачев туруорсуутунан, ССРС Госбылаанынан бигэргэтиллэн, үбэ-харчыта быһаарыллан, үлэтэ саҕаламмыт ГЭС тутуута тохтотуллубута. Төһө эмэ ГЭС тутуутун облисполком, «Камчатрыбзавод», «Камчатэнерго» курдук уобалаһы тутан олорор улахан тэрилтэлэр өйөөбүттэрин үрдүнэн... Оройуон олохтоохторо экология эспэртиисэтэ оҥоһуллубатаҕар тирэҕирэн ГЭС тутуутун утарбыттара кыайыылаах тахсыбыта. «Ханнык эрэ горисполком сыыһа бүтүн судаарыстыба дьаһалын утараары гынар дуо?!» диэн суоһурҕаныылар кытта дьайбатахтара. Ити, бэл, ССРС саҕана.
Саҥа Ойуур Кодекса ылынылларыгар олохтоох дьон, бэрэстэбиитэллээх былаас уорганнарын бигэ тыла-өһө иһиллэрин күүтэбит.
Юрий Игнатьев, үлэ бэтэрээнэ.
Комментарии
Сообщение:
Отправить Отмена