Хоту улуустарбыт субуруһа таарыһа тэриллибиттэрин бэлиэтээн ырыа-тойук, үҥкүү-битии, отчуот-мунньах бөҕөтө буоллулар. Ааспыт нэдиэлэҕэ Булуҥ улууһа 80 сылын бэлиэтээн, киин куоракка бырааһынньыктаата. Кэрэ-бэлиэ күнү улахан, тыастаах ааттаах «Строганина – 2010» шоу-фестиваль түмүктүөхтээҕэ.

Инньэ гынан, өрөбүл күн Суорун Омоллоон аатынан театр иннигэр дьон-сэргэ муһунна. Кыһыммыт өр кэлэн биэрбэккэ турбутун, дьэ боруостатан, тэһэ биэрэн – 40-тан түспэт. Өрөбүл күн тымныытын үөһээ сытыы тыаллаах буолан, болуоссакка кэлбит дьон курдары үрдэрдилэр. Массыыналаах, хаххалаах дьон кэм иттинэр сирдээх буолан абыраннылар, туос сатыылар театрга киирэн иттэ түһээри холдьоҕулуннулар. Буолумуна, атын тэрээһиҥҥэ бэлэмнэнэ сылдьар дьон дьиэлэрин-уоттарын тоҕо тэбистэриэхтэрэй.

12.00 чаастан саҕаланыахтаах «шоубут» букатын тардыллан саҕаланна. Балык ылыам этэ диэн хаһаайыстыбаннай суумкалаах кэлбит куорат олохтоохторо, болуоссаты уһаты-туора мээрэйдээн биэрдилэр. Туһа суох. Тэрийээччилэр да көстүбэттэр, балык атыылааччылар даҕаны сыттара суох. Хата, күөх харахтаах лайка ыттары көрөн аралдьыйа сатаатылар. Аам-даам тымныыга, хайдахтаах да харахтаах ыт өр ириэрбэт...

Дьон бөһүйбүтүн кэннэ, дьэ саҕаланна… Ыытааччы дьахтар чуор, чөллөркөй куолаһанан (хоту дьон тымныыга үөрүйэхтэр буолуохтаах) эгэлгэ тыл этээччилэри билиһиннэртээн, киһи ымсыырыах, тириттэ-хорутта. Тыл этээччилэрбит, уһун-киэҥ тыыннаах барахсаттар, түмүк тылы Булуҥ туһугар «көтөхтөрдүлэр». Онтон 6-7 эбэҥки таҥастаах уолаттар, били дьикти харахтаах ыттар сыарҕаҕа «соһон» киллэрбит, куул аҥаара бытархай балыгы саха быһаҕынан күнү быһа мадьыктаан ыраастаатылар. Дьон босхону амсайыам этэ диэн төбүрүөннээн турда. Ол уолаттар иннилэригэр, «балык биэриэхпит суоҕа» диэн манчыыктаан дьону сээдьэлэттилэр. Сорохтор итийэн-кутуйан туран ис сүрэхтэриттэн кыһаллан туран үҥкүүлээтилэр. Оттон балык туһуттан өрөбүл күнүн бараабыт куорат сахалара, ирэ да таарыйа, булуҥнардыын үҥкүүлээн сэгэлдьистилэр. Сээдьэлиир үөрүйэҕэ суох барахсаттар, оһуохайдаан хаамыстылар.

Бастаан бачча тымныыга, хайдах сээдьэ тылын таһаарар буоллахтарай, диэн, этээччи куолаһын, күөмэйин аһыйа турбутум. Онтум «аныгы» сээдьэ эбит: тыастаах-уустаах, музыкалаах ырыаны фонограммаҕа холбоотулар.

«Балык, тыа хаһаайыстыбатын бородууктата атыыланар» диэн эрдэ улуус баһылыга Николай Шахурдин араадьыйаны-тэлэбиидэнньэни аймаабыта. Ол «атыыбыт-тутуубут» биир дьоҕус массыына багажнигын иһиттэн эрэ барда. Баҕар, тыа сиригэр алта киһилээх шоу-фестиваль дирибиэннээхтик-дарбааннаахтык ыытыллара буолуо эрээри, «столица» (шоуну ыытааччы дьахтар «киин куорат» диэн тылы букатын билбэт быһыылаах) олохтоохторо астымматыбыт.

«Булуҥҥа үс күн буурҕа, балыктаах сөмөлүөттэрбит кэлбэтилэр», -- диэн дьаһалта киһитэ сипсийэн ааста. Оттон сүүһүнэн састааптаах улуус салалтата бүттүүн манна «көһөн» кэлбитэ ыраатта. Буурҕа түһүөн быдан иннинэ. Шахурдин «дистанционнай баһылык» буолан, хоту дойдуга буурҕа түһэрин билбэт быһыылаах. Онтон атын эрдэ дьаһаныа хааллаҕа.

kyym.sakha.ru
30.11.2010 10:21 | оригинал статьи | просмотров: 24461