«Красотка» диэн харах уута ыгыллар Голливуд киинэтин бары көрбүт буолуохтааххыт. Артыыс Ричард Гир оонньуур бизнесменэ, тэрилтэлэри атыылаһа-атыылаһа моҥкурууттатан баран, бытарытан атыылаан килиэптэнэр дьарыктаах киһи. Киинэ бүтэһигэр герой «өйдөнөн» алдьатар-урусхаллыыр бизнеһин тохтотон тутар-оҥорор, сайыннарар-үүннэрэр бизнескэ көһөр.

Олох – киинэ буолбатах. Биһиэхэ мародер-бизнесменнэр киин сиртэн даҕаны, бэйэбит испитигэр даҕаны «силигилии сайдаллар». Ол курдук «Золото Якутии» хайдах-туох суолунан, ким көмөтүнэн «Сахаинвест» салайааччытын Александр Федоров илиитигэр киирбитин суруйан турабыт. Быраабы араҥаччылыахтаах дьон көмөтүнэн хара рейдерство оҥоһуллубутун туһунан эмиэ суруллубута. Тиһэх түбэлтэҕэ сокуон кытаанах илиитэ буруйдаахтары быччаччы туппут эбит буоллаҕына, «Ваучер» Федоров туһугар күттүөннээх хардыы оҥоһулла илик.

Уххан сайтыгар соторутааҕыта эмиэ мародер-бизнесменнэр тустарынан тахсыбыта. Хаһан эрэ тыйыс туундара ортотугар үлүгэрдээх үп орускуоттанан таас дьиэлэрдээх Депутатскай диэн бөһүөлэк тутуллубута. Бу бөһүөлэк билигин урукку аатырбыт сураҕын эргиппэттии сүтэрэн олорор. 2007 сыллаахха диэри хорҕолдьун хостуур «Сахаолово» хампаанньаны Саха сирин правительствота уонна Новосибирскайдааҕы хорҕолдьун кэмбинээтэ (НОК) аҥаардаһан бас билэллэрэ. Ити сыл НОК бэйэтин өлүүтүн – 50% ааксыйатын «УК» Колмарпроект» диэн САОҕа атыылыыр. Анатолий Митрошин баһылыктаах «УК» Колмарпроект» тэрилтэ атыылаһан ылбыт актыыбын «сүөгэйин-сүмэтин» сиэн баран, аны «Цветмет-Холдинг» САОҕа атыылыыр.

Итинник тэрилтэни түүлээн сиир схема олохсуйбута ыраатта. Производствоны атаҕар туруорабын диэн ааттаан тэрилтэни атыылаһан ылан баран туһанарын-туһанан, сиэн-аһаан бараннар илииттэн-илиигэ биэрэн уҥуохтаах-тириитин ордорботтор. Бу түүлээн сиэһин сыанатын аналитиктар сүүһүнэн мөлүйүөн суумаҕа сыаналыыллар. Санатар эбит буоллахха, «Сахаолово» хаалбыт 50% ааксыйата билигин даҕаны олохтоох правительство бас билэр.

Депутатскай олохтоохторо этэллэринэн, НОК «тэрилтэни сайыннарыахтааҕын, олохтоох правительствоны кытары биир тыл булбатаҕа атахтаабыт». Сир-буор аннынан иһиттэххэ, НОК «Сахаоловоҕа» өлүүтүн 300 мөл. дуолларга атыыласпыт. Кини эрэ атахтаата, ким эрэ, ол гынан баран үлэлии кэлбит хампаанньа, бу эргитии-урбатыы үйэтигэр хайдах баҕарар кэпсэтэн производствоны сайыннарыахтааҕа. Саха сирин правительствота, ама да буолтун иһин, бэйэлээх бэйэтин сиригэр-уотугар, бэйэтин олохтоохторугар куһаҕаны баҕара олордоҕой. Хара маҥнайгыттан урусхаллыы, сии-аһыы кэлбит санаалаах мародер буолан итиччэ айылаах сир баайын саппааһыттан ас таһаарыннаҕа. Тоҥ хаһаа сиргэ сир баайын хостуурга элбэх сыра, көлөһүн тохтуон наада. Ол кэриэтин түргэнник уонна сырата суохтук «харчыны баһан» ылар судургу схематын туттуохха сөп буоллаҕа. Саха сирин былааһа, биллэн турар буруйа-сэмэтэ улахан: мародердары өрөспүүбүлүкэ актыыбыгар киллэрбитэ. Оннук айылаах кэнэн сордоохторбут дуу, туох дуу, киин сир кубулҕатын өтө сэрэйбэт?

www.kyym.ru
04.02.2011 10:32 | оригинал статьи | просмотров: 21020