Погода

..°C

Ветер: - м/с

Давление: 0 мм рт.ст.

Курсы валют ЦБ РФ

USD: 56,2463
EUR: 63,3221

Отправка SMS

kyym.sakha.ru

Куорат уустук боппуруоһа: бэйдиэ сылдьар ыттар

Ыттар үөрүнэн сылдьан дьону куттууллар, сүгүн аһарбаттар, оҕолору ытыраллар. Сорох киһи элбэх ыт сылдьар буоллаҕына, төһө да дьиэтигэр-уотугар, үлэтигэр ыксаатар, бэрт ырааҕынан тумнан барарга күһэллэр. Бу — урут-уруккуттан мөккүөрдээх, кыайан быһаарыллан испэт, олус уустук боппуруос. Холобур, 2008 с. устата быһа холоон 4,5 тыһ. бэйдиэ сылдьар ыты өлөрбүттэр. Ол эрээри 2009 с. борокуратуура куорат иһигэр ытан өлөрөр кутталлаах диэн, бу тэрээһини кытаанахтык боппута.

Ити сыл бэс ыйыгар «Кыымаан» ХЭУо үлэ хомуунатын кытта бэйдиэ сылдьар ыттары тутууга, иитиигэ уонна “утутарга” муниципальнай дуогабар оҥоһуллубута. Ол эрээри 2009 с. сэтинньи ыйыгар дуогабар кэһиллибитинэн, бу үлэ тохтообута. Сотору Бүлүүлүүр аартык диэки ыттары быстах кэмҥэ тутар пуун тутуллуохтаах. Бу боппуруоһунан «Главстрой» МУ дьарыктана сылдьар. Манна барыта 17,5 мөл. солк. ороскуоттаныахтаах, былааҥҥа оннук. Мантан 3,2 мөл. сууманы тутуу былааныгар, территория олбуорун, 75 уст. сайыҥҥы вольеры тутарга, буор кутарга туттубуттар. Өссө икки анал массыынаны ылбыттар. Пуун үлэлииригэр ирдэбил быһыытынан, маҥнай кэлбит ыттары көрөр-истэр манеж, бэтэринээр кэбиниэтэ, эми-тому уонна дезинфекциялыыр тэрили уурар хос баар буолуохтаах эбит. Маннык пуун үлэлииригэр баһаам үп эрэйиллэр. Ол курдук, ааҕан көрбүттэрэ: ыкка биир күҥҥэ — 144 солк. 16 харчы, тутан ылыы уонна ПВС миэстэтигэр илдьиигэ — 459 солк.78 харчы, “утутан” баран уматарга — 531 солк. 06 харчы наада. Ону барытын холбоотоххо, биир ыкка үс күҥҥэ, ПВС үлэһиттэрин хамнаһын аахпакка эрэ, 1423 солк. 32 харчы ороскуоттанар. Өлөрбөккө аттыыр эрэ буоллахха (1200 солк.), тутан ылар сиргэ хайдах тиэрдиллэрин аахпакка суоттаатахха, 2092 солк. 26 харчы буолар.

Икки-үс ыйынан пуун салгыы тутулларыгар аукцион ыытыллыаҕа. Харчы ол түмүгүнэн бэриллиэҕэ.

Билиҥҥитэ ыттары туруорар сир суох буолан боппуруос ыарахан. Суһал сигнал эрэ киирдэҕинэ, дьэллик ыттары тутар биригээдэ сырыыта киирэр. Ону ЕДДС нүөмэригэр эрийэн ыҥырдахха, анал биригээдэ кэлэн, сиэккэнэн тутан эбэтэр утутар эминэн ытан баран, Бүлүүлүүр аартыкка баар сыбаалкаҕа илдьэр. Онтон үс күн килиэккэҕэ туруоран баран, ыытан кэбиһэллэр. Чахчы, кутталлаах ыт буоллаҕына, ытарыҥ син биир көҥүллэммэт, атын ньыманан “утутуллар”. Анал биригээдэ оҕо саадтарыгар ыттар кутталы оҥоруохтара диэн, хонтуруолга ылан үлэлиир.

Кырдьык, ыт аата ыт. Адьырҕа кыыллартан биирдэстэрэ буолан олус кутталлаах. Кэлиҥҥи үс сылга ыкка ытыртарбыт дьон ахсаана 18 % элбээбит. Ол курдук, 2010 с. 1989 киһи ыкка ытыртаран сайабылыанньа биэрбит. 2011 с. тохсунньуга 71 киһи эмсэҕэлээбит, онтон 60 %-нын дьиэ ыттара ытырбыттар.

Куорат салалтата бу боппуруоһу хайаан да быһаарар былааннаах. Быйыл ити кэпсээбит пууммут үлэҕэ киириэхтээх.

Дьэллик ыты хайдах бохсуохха сөбүй? Ол туһунан дьон-сэргэ тугу диир эбитий?

Ирена, 24 саастаах, оҕо саадыгар үлэлиир:

— Оҕо тэрилтэтин аттыгар ыт мустара олус кутталлаах. Көрүүтэ-харайыыта суох сылдьар ыт кырыктаах буолар. Оҕолор ыты имэрийэ сатыыллар, мэниктээн сүүрэллэр-көтөллөр. Ол сылдьан ыкка ытыртарыахтарын сөп. Оҕо ыкка ытыртардаҕына, улаханнык куттанан «шок» ылар. Ыттаах дьон оҕолор оскуолаҕа, саадка кэлэр-барар кэмнэригэр ыттарын быалаан, томторуктаан эрэ баран илдьэ сылдьыахтарын сөп. Оҕо тэрилтэтин аттыгар биир да бэйдиэ сылдьар ыт суох буолуохтаах. Ыты тутар пуун тэриллэрэ буоллар. Маны таһынан дьон өйө-санаата эмиэ бэрээдэктэниэхтээх. Холобур, ыты иитэ ылан баран, быраҕан кэбиспэккэ, көрө-харайа сылдьыахха наада.

Наталья Ивановна, 45 саастаах, учуутал:

— Наһаа халыҥ үөрүнэн сылдьар ыттар бааллар. Куорат ыала, биллэн турар, ыты дьиэҕэ иитэрэ ыарахан. Ол эрээри омук дойдулара олус ыраастарын барбыт эрэ барыта сөҕөр. Биһиэхэ тоҕо оннук кыаллыбатый? Ыттарын туалетын эҥин хомуйбаттар. Онно үктэнэн кэбиһэриҥ да ханна барыай, наһаа куһаҕан. Онон киһи барыта оҕо оонньуур сирэ, подъезтар ыраас буолалларын туһугар мэлдьи кыһаныахтаах. Ону тэҥэ дьон ыты кыратыгар ииппитэ буолан баран, быраҕан кэбиспэккэ, көрө-харайа сылдьыахтаахтар дии саныыбын.

Галина, 48 саастаах, асчыт:

— Бэйэм ыттаахпын. Ыттары олус таптыыбын. Ол эрээри көрүүтэ-истиитэ суох сылдьар ыттан куттанабын. Сороҕор букатын ырааҕынан эргийэн барааччыбын. Куоракка питомник баар дуо? Тоҕо итини быһааран испэттэрий? Өскөтүн ол кыаллыбат буоллаҕына, аттаан (стерилизациялаан) кэбиһэр тоҕо сатамматый? Аныгы сайдыылаах кэм кэллэ диибит дии, тугу эмэ тобулан олоххо киллэрэллэрэ буоллар диэн баҕа санаабын этэбин.

kyym.sakha.ru
11.03.2011 09:07 | оригинал статьи | просмотров: 19531

Комментарии


  • 94.245.160.16511.03.11 15:57 Автор: Василий

    - Бэйэм ыттаахпын. То5о ыты туттарар конуллэммэтий? (хар4ыга), мин санаабар оччо5о мэлдьи сылдьар ыт а5ыйыа этэ

  • 10.177.2.7411.03.11 16:22 Автор: Лена

    Ба5ар туох эмэ шефство игин диэн баара буоллар ду. Ким эрэ ба5ар боростуой дьоннортон ылыныа этэ буолла5а. Аттатарга игин диэбит курдук. Биир ыкка. Чэ билбэтим, уустук боппуруос. Чэ са5алаан к8рдуннэр э, к8ст8н иhиэ буо, туох наадалаа5а-ыарахаттара игин. Онтон тугу да гыммакка таах тыллаhа эрэ олорор сатаммат буо. Т8h8 да туппуттарын иhин, дьоннор быра5алларын бобуохха наада ду, култуурабытын сайыннарыахха наада ду, син биир быра5ан иhиэхтэрэ ди. Дьоннор быра5алларын иhин у8скууллэр буо :(

  • 46.48.254.3011.03.11 17:30 Автор: Надежда

    Саамай главнай проблемабыт. .холобур бисиги некрасова уулусса5а олоробут о5о аймах элбэх сирэ халлан сылыйан бары тасырдьа о5олоох тахсабыт насаа кутталаах ыттар эмиэ туох эрэ курдук элбээбиттэр!!! Конул биэрин ытыалыырга, итинник кинилэр сылдьан туох да туhа тахсыа суо5а анаар кырыытыттан хомуйан исиэххэ наада онтон ыттаах дьоннор ыттаргытын баанын биллэн турар хас саас айы сыбаайба бо5ото буолаллар стащно элбэх буолан сылдьаллар....

  • 10.160.84.6811.03.11 17:55 Автор: Григорий

    60% хаhаайыннаах ыттар эбит,бырадьаага ыттаа5ар дьиэлээх ыт хаhаайына сэрэхтээх,боруода ыкка намордник да кэтэрдибэттэр уонна мин ытым не кусается дьэhэллэр,барытыгар дьон буруйдаах.

  • 10.177.102.9411.03.11 18:55 Автор: Муочабын

    Туохха туьалаах пуун туталлара буолла? Ол ыттары иитэр туох барыстаа5ый? Этэ, тириитэ ама кимиэхэ эрэ наада дуо? Аата кунду туулээх кыыл буолла5ай. Бомжтарынан туттаран елертеруеххэ сеп курдук. Улэлээн аьаатыннар ээ. бостуой илиилэрин ере уунан турбатыннар. Харчытынан буолбакка бородууктанан телеьуеххэ табыгастаах.

  • 46.48.251.24611.03.11 19:09 Автор: миша

    можете перевести о чём тут

  • 10.34.195.9411.03.11 22:29 Автор: саха

    Мин санаабар,биригээдэ тэрийэн ытыалаан иьиэххэ наада. То5о эмиэ иитэн-ороскуотуран!!!

  • 217.118.64.5012.03.11 16:58 Автор: серега

    ити ыттары олортуоххэ наада, туох туьалаахтар уьунуй. бригада тэрийэн кэрийэ сылдьан ыттары суох гыннахха табыллыа!!!

  • 80.239.243.4212.03.11 20:35 Автор: Иван

    Хайдах ейдеебеккетуй? Харчы тоьутар приемнара дии. Мэриялар.

  • 10.174.29.14812.03.11 23:28 Автор: №1

    Миша тут и переводить не хуй,взять да перестрелять

  • 91.185.238.22712.03.11 23:55 Автор: мамбет деревенский

    мин ыт тыhын хаачча5а суох элбэ5и атыылаhабын.Ким дьарыктанар номергытын хаалларын,тута эрийиэм.

  • 10.160.73.13913.03.11 09:39 Автор: VoldeMir

    Мин санаабар ыты мээнэ иитэ сылдьар дбону улаханнык штрафтыахха наада диибин. Мээнэ о5олоро ыт наада диэтэхтэринэ ылаллар уонна ииппэккэ таhырдьа быра5аллар. То5о эрэ суоппардары кыра сыыhа5а 1000-ннан штрафтыыллар дьи. Бу штрафтар харычалара ыт питомнигар бардын, оччо5о онтон син кэминэн ини.

  • 217.118.64.3513.03.11 10:11 Автор: аччыгый

    бродяга ыттары эьэргэ. о5ом иннигэр куттанабын

  • 10.160.44.15214.03.11 09:12 Автор: Су-27

    Булчуттарга садаанньа биэриэххэ наада: куска разрешения ыларга 5 ыты олорон сдайдыыр гына.

  • 80.83.238.5822.03.11 19:26 Автор: игнатий

    адьас наьалаан эрэллэр дии.туох эрэ миэрэни ылыныахха наада!!!

  • 10.35.156.1127.03.11 16:24 Автор: хм

    бАРЫЛАРЫН ЫТАЛАА БИЬИЭХХЭ НААДА АГЫЙАХ СЫЛ СЫННЬАНЫАХХЫТ

 ↑ наверх
17.03.11
Егор Борисов: суруналыыс анала – дьоҥҥо көмө 1
16.03.11
Дьокуускай былырыыҥҥы олоҕо сыыппаранан
16.03.11
Кэтэх дьыссааттары элбэтиэххэ
16.03.11
Мииринэйгэ ыһыах, Сунтаарга ат сүүрдүүтэ
16.03.11
Алдаҥҥа уран хостонноҕуна айылҕаҕа дьайыыта хайдах буолуой? 3
15.03.11
Тааттаҕа бөрө үөрэ мэнээктээбит 5
15.03.11
Саха сириттэн Японияҕа хас киһи баара чопчу биллибэт 3
15.03.11
Балыыһаларга саҥа систиэмэ олохтонор
15.03.11
Тыа сирин туһунан тус санаа
14.03.11
Бэтэрээннэргэ эбии харчы
14.03.11
Төлөбүр саҥа көрүҥэ олохтонор 1
14.03.11
Тырааныспар сырыыта уларыйыа
14.03.11
Кытай суута кытаанах 4
11.03.11
КГЭ болдьоҕо чопчуланна
11.03.11
Саҥа сокуон, саҥалыы полис
11.03.11
Эт, үүт уонна да атын туһунан 2
» 11.03.11
Куорат уустук боппуруоһа: бэйдиэ сылдьар ыттар 16
10.03.11
Пенсия: икки түһүмэҕи бииргэ холбуурга 1
10.03.11
«Азия оҕолоругар» бэлэмнэнии туһунан
10.03.11
А.Бурнашов биир дойдулааҕар бэлэҕэ 29
10.03.11
Култуура миниистирэ «култуурата суох» быһыыта 8
09.03.11
Сылгылаах дьоҥҥо туһалаах сүбэ
09.03.11
Агрооскуолаҕа – саҥалыы тыыны, уһун үйэни
09.03.11
Виолетта бастакы түһүмэхтэн туораата 3
09.03.11
Айан суолугар алдьархай тахсыбыт
09.03.11
Саина Варвара концерыгар кытынна 2
05.03.11
Чурапчылар Мииринэйгэ
05.03.11
Дьон ахсаана биллэрдик уларыйбыт 3
05.03.11
Учууталларга харчы ситэ төлөммөтөх
05.03.11
Хармааны сэргэ тирии халыҥыыр 19
04.03.11
«АЛРОСА-ВГС» аны Ленскэйдиир уот ситимин тутар
04.03.11
Кэтэх хаһаайыстыба булгуччу наада 2
04.03.11
Анастасия Диодорова чемпион аатын өссө төгүл бигэргэттэ!
04.03.11
«Ситим» саҥа сурунаала-«Здоровье есть!»
03.03.11
Аллараа Бэстээххэ тимир суолу тутуу туһунан мунньах буолар
03.03.11
Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин иннигэр турар үлэ соруктара
03.03.11
«Ситим» саҥа сурунаала-«Здоровье есть!»
02.03.11
Гаас эстибит
02.03.11
Сбербаан саҥа бырагыраамата 1
01.03.11
Күнтэн күн: халабырдьыттар, уоруйахтар
Яндекс.Метрика